Rynek w Starym Sączu

Stary Sącz to liczące ponad 750 lat miasto w Kotlinie Sądeckiej. Pierwotnie miało stanowić główny ośrodek ziemi sądeckiej. Jednak po lokacji Nowego Sącza straciło na znaczeniu. Rozwijało się od tego czasu głównie jako miasto przy klasztorze sióstr klarysek. Stary Sącz zachował do dziś urok galicyjskiego małego miasteczka z kwadratowym rynkiem w otoczeniu niewysokich kamieniczek. W 1954 roku ze względu na stan zachowania miasto zostało uznane za rezerwat urbanistyczny.

Starosądecki rynek to pamiątka po lokacji miasta. Jak w wielu miastach, które powstawały w tym czasie na prawie niemieckim jest on kwadratowy, z ulicami wychodzącymi pod kątem prostym na jego rogach. Do 1795 roku na środku rynku stał ratusza ale podczas pożaru miast spłonął i nie został już nigdy odbudowany. Aby przekonać się jak ten budynek wyglądał warto odwiedzić Miasteczko Galicyjskie przy skansenie w Nowym Sączu gdzie znajduje się jego rekonstrukcja.

Dookoła rynku stoją niewysokie kamieniczki. Wiele z nich zachowało charakterystyczne podcienia, w których w dawnych czasach prowadzono handel. Najbardziej znanym domem przy rynku jest tak zwany Dom na Dołkach, obecnie siedziba Muzeum Regionalnego. Nazwa pochodzi od znajdującego się dawniej w jego piwnicy „dołka” czyli miejskiego aresztu. Dom na Dołkach ma charakterystyczny łamany dach i niewielka facjatkę. Z kolei w południowej pierzei rynku mieści się dom księdza Leopolda Kmietowicza, jednego z przywódców powstania chochołowskiego. W jednym z domów przy rynku urodził się ksiądz Józef Tischner a inny zamieszkiwała rodzina Szncerów, z których wywodziła się słynna śpiewaczka Ada Sari.

Starosądecki rynek zachwyca przybyszów klimatem dawnego galicyjskiego miasteczka. Panuje tu spokój, przerywany tylko podczas imprez folklorystycznych czy artystycznych. Ponad kamienicami błyszczą w słońcu zwieńczenia klasztoru sióstr klarysek, natomiast wieczorami przytłumione światło latarni potęguje uroczą atmosferę.